Son yıllarda demir kullanımı yerini paslanmaz çelik kullanımına bırakmış durumda. Birçok sektörde sıklıkla kullanılmaya başlanan paslanmaz çeliklerin en sık tercih edilen modeli ise 304 kalite paslanmaz çeliklerdir. Tüm paslanmaz çelik üretiminin %50’sini oluşturan bu model, paslanmaz çelik sektörünün olmazsa olmazıdır.
Peki, 304 kalite paslanmaz çelik nedir? 304 kalite paslanmaz çeliğin özellikleri nelerdir? 304 kalite paslanmaz çeliğin kullanım alanları nelerdir?
304 Paslanmaz Çelik Nedir?
304 kalite paslanmaz çelik ilk olarak 1924 yılında Firht-Vickers’da William Herbert Hatfield tarafından geliştirildi ve “Stay Brite 18/8” markası altında ticari olarak kullanıma sunuldu. 304 paslanmaz çelik, paslanmaz çelik sektörünün temelidir ve aynı zamanda tüm paslanmaz çelik modelleri arasında en çok tercih edilen modeldir.
304 paslanmaz çeliğin diğer modellere oranla daha fazla tercih edilmesinin sebebi kolay temin edilmesi, kolay şekillendirilmesi ve kaynak sırasında kolayca uyum sağlamasıdır. bunun yanı sıra diğer paslanmaz çelik türlerine göre oldukça uygun fiyatlıdır. Fiyat-performans oranı en sık tercih edilme nedenlerinden biridir.
304 kalite paslanmaz çelik, %15 ila %20 arasında krom ve %2 ila %10 arasında nikel içermektedir. Diğer paslanmaz çeliklere oranla çok daha az elektriksel bir iletken olduğundan manyetik özelliği bulundurmaz. 304 paslanmaz çelik, östenitik paslanmaz grubuna girmektedir. Östenitik paslanmaz grubuna dahil olan diğer paslanmaz çelikler gibi 304 paslanmaz çelik de yüksek kuvvet basıncına ve yüksek ısıl işleme oldukça dayanıklıdır.
304 Paslanmaz Çeliğin Özellikleri Nelerdir?
304 kalite paslanmaz çelik, korozyon dayanımı, ısı dayanımı, mekanik özellikleri, kaynak yapılabilirliği, işlenebilirliği ve dövülebilmeye yatkınlığı konularında değerlendirilebilir.
Korozyon Dayanımı: 304 kalite paslanmaz çelik, diğer paslanmaz çeliklere oranla çok daha iyi korozyon dayanımına sahiptir. Kullanılan sektörlere bağlı olarak oluşabilecek basınçlara karşı oldukça dirençlidir. Organik kimyasallara, inorganik kimyasallara ve renkli boyalara karşı dayanıklıdır. 304 paslanmaz çelik günlük kullanımda oldukça başarılıdır. Anormal korozif ortamlarda paslanma yapabileceği için tercih edilmemelidir.
Isı Dayanımı: 304 kalite paslanmaz çelik, iyi bir oksitlenme dayanımına sahiptir. Karbür çökelmelerine karşı çok dayanıklı olmasa da 425 ila 860 derecenin alt ve üst sınırında değişen ortamlarda bazen iyi performans gösterebilir. 304 kalite paslanmaz çelik daha çok günlük kullanıma uygun olduğu için ısı dayanımı da buna göre ayarlanmıştır.
Mekanik Özellikleri: Günlük kullanıma uygun olarak üretilen 304 kalite paslanmaz çelik, kullanım alanları düşünüldüğünde yeterli mekanik özelliklere sahiptir. Bu paslanmaz çelik türü yüksek akma veya kopma durumları yaşanabilecek ortamlarda tercih edilmez.
Tavlanmış şekilde olan 304 kalite paslanmaz çelik, diğer paslanmaz çelikler gibi manyetik özellik bulundurmaz. Fakat bu durum soğuk haddeleme işlemi ile tersine çevrilebilir. Tavlama işlemi 304 kalite paslanmaz çeliğe uygulanan ana ısıl işlemdir. Bu işlem paslanmaz çeliği 1000 ila 1020 derece arasında ısıtma ve sonrasında soğutma ile gerçekleştirilir. 304 kalite paslanmaz çelik, östenitik paslanmazlar grubuna dahil olduğundan sadece soğuk haddeleme işlemi ile sertleştirilebilir. 1000 MPa’ı aşan basınçlara dayanabilen 304 kalite paslanmaz çeliğin basınç dayanımı yine soğuk haddeleme işlemi ile artırılabilir.
Kaynak Yapılabilirliği: Çok fazla kaynak gerektirmeyen durumlar için 304 kalite paslanmaz çelik oldukça iyi bir tercihtir. Kaynak yoğunluğu daha fazla olan durumlarda kabarma yapabileceğinden diğer paslanmaz çelik türleri kullanılmalıdır. 304 kalite paslanmaz çelik, kaynaklama işlemi sonrası tavlama gerektirmez ve tüm standart kaynak tekniklerine uygundur.
İşlenebilirliği: 304 kalite paslanmaz çeliğin işlenebilirliği diğer paslanmaz çelik türlerine oranla oldukça düşüktür. Yavaş hızlarda ve ağır beslemeyle iyi sonuç alındığı için işlenebilirlik açısından verimli değildirler.
Dövülebilmeye Yatkınlığı: 304 kalite paslanmaz çelik, diğer karbon çelikler gibi ortalama bir dövülebilirlik oranına sahiptir. Günlük kullanıma uygun olan üretilen bu paslanmaz çelik yüksek metal dövüm oranına sahip durumlarda tercih edilmemelidir.
İlginizi çekebilir: Paslanmaz Çelik Ürünleri Nelerdir ?
304 Paslanmaz Çeliğin Kullanım Alanları Nelerdir?
Tüm paslanmaz çelikler arasında en sık kullanılan model olan 304 kalite paslanmaz çelik fark etmesek bile hayatımızın her noktasında bulunur. Kimya, petrokimya, ev aletleri (çatal-bıçak takımları, düdüklü tencereler, kaplar), endüstriyel mutfaklar (lavabolar), tıp endüstrisi, otomotiv yan sanayi ve gıda sanayi gibi pek çok sektörün yanı sıra evye yapımı gibi durumlarda da tercih edilmektedir.
İlginizi çekebilir: Paslanmaz Çelik 304 ile 316 Arasındaki Temel Farklar Nelerdir?
Paslanmaz hakkında beni aydınlattığınız için teşekkür ederim. Gayet açıklayıcı ve bilgilendirici bir yazı olmuş.
Yorum için teşekkür ederiz 🙂
Paslanmaz çeliğin kullanımı ve kalitesi hakkında bilgilendirici olmuş, teşekkürler..
Yorumunuz için teşekkürler 🙂
Paslanmaz konusunda gayet net ve açıklayıcı bir yazı olmuş. Ellerinize sağlık.
Yorumunuz için teşekkürler 🙂
Ne güzel bir anlatım olmuş, detaylı ve kolay anlaşılır emeğinize sağlık ??
304 kalite paslanmaz çelik ile yapılmış boruda sıvı gübre kullanımı zamanla aşındırmaya sebeb olur mu? (sıvı gübre hafif koyu kıvamda yoğunluk 1.2gr/cm^3, bal dan akışkan)